Özellikle yaz aylarında, genellikle de yılın güneşli günlerinde en sık gördüğümüz şeylerden biridir güneş gözlüğü.

Hemen herkesin bir güneş gözlüğü vardır ama "güneş gözlüğü ne zamandır vardır?" diye sorsak muhtemelen pek az kişi cevap verebilir. 

Dürüst olmak gerekirse, biz de bilmiyorduk. Ama sizin için araştırdık...

Güneş gözlüğünün ilk kullanımı

Kanada yerlisi İnuitler, yılın büyük kısmı karla kaplı memleketlerinde güneş ışığının hem yukarıdan hem de parlamayla aşağıdan gözlerini rahatsız etmemesi için, hayvan kemiklerinden bir güneş gözlüğü yapıp kullanırlardı.
Bu gözlük aslında gözün gördüğü alan kısarak güneş ışınlarını azaltıyordu.

Roma İmparatorluğu’nda güneş gözlüğü

Milattan sonra 54 ve 68 yılları arasında Roma imparatorluğu yapan Neron, gladyatör mücadelelerini, inceltilmiş ve cilalanmış değerli taşlardan yapılmış camların takılı olduğu gözlüklerle izlermiş. Kaynak, Romalı tarih yazarı Plinius.

Güneş gözlüğünü keşfedip başka bir amaçla kullanan Çinliler

Çin’de, 12. yy’da, camları duman isiyle karartılan gözlüklerin kullanıldığı biliniyor. Ama kullanılma amacı güneş ışınlarının gözü rahatsız etmesi değil: Gözlerin görünmesini ve böylelikle gözlerdeki ifadenin anlaşılmasını önlemek için!

Gözlerini gizlemek isteyenlerin başında ise mahkeme yargıçları geliyormuş. Hatta o dönemlerde yapılan adalet konulu heykellerde yargıçların gözlerinde gözlük bulunuyor. İlginç bir detay: Batıda adaletin gözleri bağlı iken Çin’de kara gözlüklü imiş!

İşin daha da ilginç yanı, yakın yüzyıllarda Çin’e Avrupa’dan numaralı gözlükler geldiğinde, halk eski alışkanlık olarak bu gözlükleri duman isine tutup karartmış bir dönem.

İngiltere’den bir deneme

18. yüzyılda İngiltere’de yaşayan James Ayscough, gözlüklerde renkli cam kullanmayı denedi. Amacı güneş ışını engelleyen bir gözlük ortaya çıkarmak değildi aslında; renkli camların bazı hastalıkları iyileştireceğine inanıyordu.

O dönemlerde insanların güneş gözlüğü icat etmeyi amaçlamamalarının temelinde, herkesin şapka takması ve şapkaların güneşi ışığını gölgelemesi yatıyordu.

Sağlık amaçlı kullanım

19. yüzyıl ve 20. Yüzyılın başlarına kadar, gözleri güneş ışığından koruyan gözlükler genelde sağlık amaçlı olarak kullanıldı. Kehribar veya kahverengi camları olan gözlükler, frengi gibi hastalıklar yüzünden gözleri ışığa karşı hassaslaşan hastalara öneriliyordu.

Güneş gözlüklerinin popüler olması

1920’lerde Hollywood yıldızları filmlerde güneş gözlükleri takmaya başladı. Aynı yıllarda yine ABD’de pilotlar da yüksek irtifadaki güneş ışığı yansımalarını azaltmak için güneş gözlüğüne başvurdu. Bu iki “havalı” meslekteki insanların başlattığı yeni moda, hızla yayıldı.

1929’da milyonlarca güneş gözlüğü üretildi ABD’de ve özellikle Doğu yakasının plajlarında satıldı..

Yıldızlar ve güneş gözlükleri

20. yüzyıldan itibaren sinema ve TV’nin global anlamda güçlenmesiyle birlikte ile birlikte, ekranda ve perdede görünen ünlülerin taktıkları güneş gözlükleri anında dünya çapına yayılmaya başladı.

Marilyn Monroe’nun kedi gözü tarzı güneş gözlükleri, Jackie Kennedy’nin dev çerçeveli güneş gözlükleri, Audrey Hepburn’un Tiffany’de Kahvaltı filminde taktığı wayfarer güneş gözlükleri ilk dönemden akla gelenler.

Onlardan sonra John Lennon’un yuvarlak camlı, hafif renkli güneş gözlükleri ve Diane Keaton’ın kaplumbağa kabuğu çerçeveli yuvarlak gözlükleri geldi.

John Belushi ve Dan Aykroyd, Cazcı Kardeşler filmide wayfarer tarzı güneş gözlüklerini yeniden popüler hale getirdi.

Pilot gözlüğü ise Tom Cruise’un Top Gun filminde bu tarz ile gözükmesi ile birlikte hayatımıza tekrar yoğun bir şekilde girdi.